Ülseratif Kolitin Yönetimi
Ülseratif kolit (UC) uzun vadeli bir hastalıktır, ancak kontrol altına almak ve iyi yaşamak mümkündür. Doktorunuz semptomlarınızı kontrol altına alan ve geri gelmelerini engelleyen bir tedavi bulmak için sizinle birlikte çalışacaktır.
Bir süre semptomsuz kaldığınızda buna remisyon denir. Semptomlar hızla tekrar kötüleştiğinde buna alevlenme denir. Alevlenmeleri tamamen önleyemezsiniz. Ancak UC'nizi kontrol altında tutmak için şu adımları atabilirsiniz.
İlaçlarınıza Dikkat Edin
UC ilaçlarınızı tam olarak reçete edildiği şekilde alın. Ülseratif koliti yönetmek ve alevlenmeleri önlemek için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biridir.
Bazı ilaçları yalnızca alevlenme yaşadığınızda alabilirsiniz. Diğerlerine, kendinizi iyi hissetseniz bile, her gün ihtiyaç duyabilirsiniz.
Dozları atlarsanız veya yanlış dozu alırsanız semptomlarınızın alevlenmesi daha olasıdır. İlaçlarınızı reçete edildiği şekilde alıyorsanız ve hala sorun yaşıyorsanız, doktorunuzla görüşün. Dozunuzu değiştirmeleri veya farklı bir ilaç denemeniz gerekebilir.
Doktorunuza kullandığınız diğer ilaçları, hatta reçetesiz satılan ilaçları bile bildirin. İshal , gaz ve ağrı için hangilerini önerdiklerini size söyleyebilirler .
Bazı ilaçlar ÜK semptomlarını kötüleştirebilir, bunlar arasında şunlar yer alır:
Antibiyotikler: Bunlar bağırsaklarınızdaki bakteri dengesini değiştirerek ishal ve iltihaplanmaya neden olabilir . Bir doktor sizin için antibiyotik reçete ederse, kullanmadan önce ülseratif kolit doktorunuza bildirin.
Doktorunuzla Çalışın
UC doktorunuzu düzenli olarak görmeniz gerekecektir. Remisyondayken her 6 ayda bir olabilir. UC'nizi kontrol etmek için kolonoskopiler ve kan testleri gibi rutin prosedürler uygulanacaktır.
Alevlenme yaşıyorsanız, doktorunuza danıştığınızdan emin olun. UC, sindirim semptomlarına neden olan tek şey değildir. Enfeksiyon gibi başka bir şeyi ekarte etmek için testlere ihtiyaç duyabilirler. Ya da reçetelerinizin ayarlanması gerekebilir.
Bazı belirtiler hemen yardıma ihtiyacınız olduğunu gösterir. Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın:
- Sıvıları aşağıda tutamıyorum
- Şiddetli ishal var
- Dışkınızda kan var mı ?
- Sürekli acı içindeler
- Ateşin var
Alevlenme yaşadığınızda doktorunuza şu soruları sorabilirsiniz:
- Belirtilerime UC mi sebep oluyor, yoksa başka bir rahatsızlıktan mı kaynaklanıyor olabilir?
- Herhangi bir test yaptırmam gerekiyor mu? Eğer öyleyse, ne sıklıkla yaptırmam gerekecek?
- İlaçlarımın dozunu veya türünü değiştirmeniz gerekecek mi?
- Yeni bir ilaç almam gerekirse, hangi yan etkilere neden olabilir?
- Yaşam tarzımda herhangi bir değişiklik yapmalı mıyım?
- Bir sonraki randevuya ne zaman gelmeliyim?
Bir Alevlenmenin Belirtilerini Yönetin
Doktorunuzla birlikte alevlenmenizi kontrol altına almaya çalışırken, bazı semptomları hafifletmek için adımlar atabilirsiniz:
Ağrı. Uzmanlar, ağrıyı hafifletmenin en güvenli yolunun parasetamol olduğunu söylüyor. Midenizde veya vücudunuzun başka bir yerinde ağrı olduğunda size yeterince yardımcı olmazsa, doktorunuza hangi diğer ilaçları önereceğini sorun.
Bazen UC bağırsaklarınızın ötesinde ağrıyla bağlantılıdır. Gözünüzde ağrı varsa veya gözleriniz ışığa karşı hassas hissediyorsa, mümkün olan en kısa sürede oftalmolog adı verilen bir doktora görünün. UC ile yaşayan bazı kişilerde hızlı tedavi gerektiren göz sorunları gelişir.
Bacak ağrınız veya başka bir büyük ekleminizde ağrınız varsa, bu UC'nizle bağlantılı artrit nedeniyle olabilir. Doktorunuz ağrıyan eklemi dinlendirmenizi söyleyebilir. Ayrıca, ara sıra ılık bir banyo veya ısıtılmış bir bez gibi nemli ısıyla onu rahatlatmanızı önerebilirler. Ayrıca, fizik tedavinin yardımcı olup olmayacağını da doktorunuza sorabilirsiniz.
Tahriş olmuş alt kısım . Nemli mendillerle temiz tutun ve pişik kremiyle koruyun. Ayrıca tuzlu su banyosunda da bekletebilirsiniz.
Geceleri, anüs çevresindeki tahriş olmuş cildi rahatlatmak için çinko oksit (Desitin) gibi çok amaçlı bir cilt koruyucu kullanın.
İyi hijyen de yardımcı olur. El duşuyla duş alın. Ya da Balneol gibi anüsünüzün etrafındaki bölgeyi temizleyen bir ürün kullanın .
İshal. Doktorunuza bizmut subsalisilat (Pepto-Bismol) veya loperamid (Imodium) gibi bir ishal önleyici ilaç alıp alamayacağınızı sorun .
Ağız yaraları. İlaçlı gargara, bu küçük ağız ülserlerinin neden olduğu tahrişi hafifletebilir. Dengeli bir diyet ve multivitamin veya mineral takviyesi de yardımcı olabilir. Herhangi bir yeni takviyeyi denemeden önce doktorunuzla görüşün.
Genel olarak, bir alevlenme yaşadığınızda kendinize ekstra TLC verin. Yeterince uyuyun, sağlıklı beslenin, stresi kontrol altına alın ve "ben" zamanı için birkaç mola verin.
Bir Günlük Tutun
UC'nizi yönetmede aktif bir rol oynayabilirsiniz. Semptomlarınızı takip edin ve değişiklikleri not edin. Ne yediğinizi ve içtiğinizi, nasıl hissettiğinizi ve hayatınızda neler olup bittiğini kaydedin. İlaçlarınızı ve prosedürlerinizi kaydedin. Ne yaptığınız ve nasıl hissettiğiniz arasında, sizin ve doktorunuzun tedavinizi kişiselleştirmesine yardımcı olabilecek bir bağlantı keşfedebilirsiniz. Ayrıca komplikasyonları erken tespit etmenize yardımcı olacaktır.
Ülseratif kolitli kişiler için diyetler hakkında duymuş olabilirsiniz . Belirli yiyeceklerin UC'ye neden olabileceğine, onu iyileştirebileceğine veya bir alevlenmeyi tetikleyebileceğine dair bir kanıt yoktur. Ancak bir alevlenme geçiriyorsanız, yediğiniz ve içtiğiniz şeyler semptomları kötüleştirebilir:
- Kızarmış veya yağlı yiyecekler ishal ve gaza neden olabilir .
- Fasulye, lahana ve brokoli gibi besinler gaz yapma olasılığı yüksektir .
- Laktoz intoleransınız varsa süt ürünleri gaz, ishal ve kramplara neden olabilir.
- Çiğ meyve ve sebzeler ve tam tahıllar gibi yüksek lifli yiyecekler daha sık kaka yapmanıza neden olabilir . Ancak meyve ve sebzeleri atlamayın. Bunları çiğ yemek yerine buharda pişirebilir, fırında pişirebilir, kızartabilir veya ızgara yapabilirsiniz.
- Gazlı içecekler (örneğin soda) gaz yapabilir.
- Alkol ve kafein ishale neden olabilir.
Alevlenme yaşadığınızda:
- Daha sık yenen daha küçük öğünler yiyin. Sisteminiz için daha kolay olabilir.
- Bol su için . UC ile birlikte gelen ishal, susuz kalmanıza neden olabilir.
- Süt ürünlerinden, alkolden ve kafeinden uzak durun veya bunları azaltın.
- Fındık, tohum, mısır ve patlamış mısır gibi yüksek lifli atıştırmalıklardan uzak durun. Sonra semptomlarınızın iyileşip iyileşmediğine bakın.
UC normal şekilde yemek yemeyi zorlaştırabilir, bu nedenle kilo verebilirsiniz . Vücudunuz ayrıca ihtiyaç duyduğunuz besinleri ememeyebilir.
Doktorunuzla görüşüp takviye almanızı tavsiye edip etmediklerini öğrenin . Bir beslenme uzmanına da görünmeyi düşünebilirsiniz. Sizin için işe yarayan bir beslenme planı oluşturabilirler.
Ülseratif kolit diyet planı yaparken siz de bu ipuçlarından faydalanabilirsiniz .
Egzersiz yapmak
Alevlenmelerin olmasını engellemez, ancak aktif olmak genel sağlığınızı iyileştirebilir, ruh halinizi iyileştirebilir, bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir ve hastalığın bazı komplikasyonlarını önleyebilir. UC yapabileceğiniz aktiviteleri sınırlayabilir, ancak yürüyüş gibi hafif egzersizler bile yardımcı olabilir.
Hazırlıklı Olun
UC'ye sahip olmak evden çıkmak konusunda sizi endişelendirebilir çünkü ne zaman çıkmanız gerekeceğini bilemezsiniz. Hazırlıklı olarak bunu başarabilirsiniz.
- Bebek mendili ve yedek iç çamaşırı gibi malzemelerin bulunduğu bir malzeme çantası taşıyın.
- Umumi tuvaletlerin yerlerini önceden öğrenin.
- Eğer semptomlarınız günün belirli saatlerinde ortaya çıkıyorsa, dışarı çıkma saatlerinizi başka saatlere planlayın.
- Acil bir durumda size yardımcı olabilecek birini arayabilirsiniz.
- İşyerinizdeki insan kaynakları departmanıyla iş yerinde ihtiyaç duyabileceğiniz düzenlemeler hakkında görüşün.
UC gibi bir hastalıkla yaşamak streslidir. Stres alevlenmeye neden olmayabilir, ancak sindirim semptomlarını kötüleştirir. Egzersizle birlikte, stresinizi azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:
- Meditasyon
- Biyogeribildirim
- Yoga veya tai chi
- Rahatlama ve nefes egzersizleri
Destek Alın
UC hakkında konuşmaktan utanabilirsiniz. Ancak ailenize ve arkadaşlarınıza neler yaşadığınızı bildirirseniz, size yardımcı olabilir ve destek olabilirler. UC ile başa çıkan diğer kişilerle konuşmak için bir destek grubu bulun. Neler yaşadığınızı bilen insanlarla bağlantı kurmak iyidir. Duygularınızı yönetmekte sorun yaşıyorsanız veya depresyonda olabileceğinizi düşünüyorsanız profesyonel yardım almaktan korkmayın.
