Konjonktivitler

Konjonktivitler: Tanı, Tedavi ve Önleme Yöntemleri

1. Giriş

Konjonktivit, göz çevresindeki zarın iltihaplanması sonucu meydana gelen bir göz hastalığıdır. Konjonktivit, yaygın görülen bir rahatsızlık olup bakteri, virüs, alerji veya kimyasal maddelerin neden olduğu enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkabilir. Bu kitapta, konjonktivitin nedir, türleri nelerdir, belirtileri nelerdir gibi temel konularla birlikte tanı, tedavi, önleme yöntemleri ve yanlış bilinenler hakkında bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca COVID-19 ile ilişkisi, komplikasyonları ve son dönem araştırmaları da içeriğimizde yer almaktadır.

2. Konjonktivit Nedir?

Konjonktivit, gözlerin konjonktiva adı verilen iç yüzeyini enfekte eden bir enfeksiyon veya iltihaplanmadır. Genellikle viral veya bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkar. Gözlerde kızarıklık, kaşıntı, yanma ve sulanma gibi belirtilerle kendini gösterir. Kişinin görme yeteneğinde değişiklik yapmaz, ancak gözlerde rahatsızlık oluşturabilir.

2.1. Konjonktivit Türleri

Konjonktivit farklı türlerde ortaya çıkabilir. Viral konjonktivit, genellikle soğuk algınlığı veya diğer viral enfeksiyonlarla ilişkilidir ve bulaşıcıdır. Bakteriyel konjonktivit, göz enfeksiyonlarının yaygın nedenidir ve çeşitli bakteriler tarafından tetiklenebilir. Alerjik konjonktivit, polen, toz veya hayvan tüyleri gibi alerjenlere maruz kaldıktan sonra gözlerdeki iltihaplanmayı ifade eder.

2.2. Konjonktivit Belirtileri

Konjonktivitin belirtileri arasında gözlerin kızarması, kaşıntı, yanma hissi, sulanma, göz kapaklarının yapışması, ışığa karşı hassasiyet ve bulanık görme yer alabilir. Bazı durumlarda, gözlerden çıkan irin veya akıntı da görülebilir. Bu belirtiler genellikle birkaç gün içinde hafifler, ancak bazı durumlarda tedavi gerekebilir.

3. Konjonktivit Nedenleri

Konjonktivitin birçok nedeni olabilir, ancak en sık görülen nedenler arasında viral, bakteriyel veya alerjik reaksiyonlar yer almaktadır. Diğer olası nedenler arasında kimyasal maddelere maruz kalma, göz travması veya bağışıklık sistemi problemleri bulunabilir. Belirli bir nedenin teşhisi için genellikle bir göz doktoruna başvurulması önerilir.

3.1. Bakteriyel Konjonktivit

Bakteriyel konjonktivit, gözlerin bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyon sonucu iltihaplanmasıdır. Bu tür konjonktivit genellikle bulaşıcıdır ve yayılmasını önlemek için kişisel hijyen önlemlerinin alınması önemlidir. Bakteriyel konjonktiviti olan kişilerin doktor tarafından reçete edilen antibiyotikleri düzenli olarak kullanması ve gözleri temiz tutması önemlidir.

4. Konjonktivit Tanısı

Konjonktivit tanısı genellikle göz muayenesi ile konur. Göz doktoru, hastanın belirtilerini ve tıbbi öyküsünü değerlendirir. Muayene esnasında gözdeki kızarıklık, akıntı, şişlik ve diğer belirtiler incelenir. Ayrıca, gözde herhangi bir yabancı cisim olup olmadığı da kontrol edilir. Doktor ayrıca hastanın göz içi basıncını ve görme keskinliğini test edebilir. Tanı için bazen göz akıntısının laboratuvar testleri yapılabilir. Bu testlerin sonuçlarına göre, konjonktivitin nedeni belirlenebilir ve uygun tedavi planlanabilir.

4.1. Göz Muayenesi

Konjonktivit tanısında en önemli adım göz muayenesidir. Göz muayenesi sırasında, hastanın belirtileri ve tıbbi öyküsü göz doktoru tarafından detaylı bir şekilde incelenir. Doktor, gözdeki kızarıklık, akıntı, şişlik, duyarlılık gibi belirtileri gözlemleyerek tanı koymaya çalışır. Ayrıca, hastanın göz içi basıncı ve görme keskinliği de ölçülür. Göz akıntısının laboratuvar testleri yapılıp sonuçlarına göre tanı kesinleştirilebilir. Göz muayenesi, konjonktivitin türünü ve sebebini belirleyerek uygun tedavi planının yapılmasında da önemli bir rol oynar.

5. Konjonktivit Tedavisi

Konjonktivit tedavisi, konjonktivitin türüne bağlı olarak değişebilir. Bakteriyel konjonktivit durumunda, genellikle antibiyotik göz damlaları veya merhemleri reçete edilir. Viral konjonktivit durumunda, genellikle zamanla iyileşeceği için tedavi semptomları hafifletmeyi amaçlar. Allerjik konjonktivit durumunda, göz damlaları veya antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Konjonktivit tedavisi ayrıca belirtileri hafifletmek ve rahatlamak için soğuk kompreslerin veya yapay gözyaşı damlalarının kullanımını içerebilir. Tedavi süreci hakkında detaylı bilgi almak için bir göz doktoruyla görüşmek önemlidir.

5.1. Antibiyotik Tedavisi

Antibiyotik tedavisi genellikle bakteriyel konjonktivit tedavisinde kullanılır. Göz doktorları tarafından reçete edilen antibiyotik göz damlaları veya merhemleri, enfeksiyonun kaynağını hedef alarak semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Tedavinin başarıyla sonuçlanması için, antibiyotiklerin doktorun talimatlarına uygun şekilde kullanılması önemlidir. Ayrıca, göz enfeksiyonu belirtileri devam ederse veya kötüleşirse, hemen bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır. Antibiyotik tedavisi alırken, gözlerin temiz ve enfeksiyondan uzak tutulması da önemlidir.

6. Konjonktivit Önleme Yöntemleri

Konjonktivit önleme yöntemleri arasında en önemlisi hijyen kurallarına dikkat etmektir. Ellerin sık sık yıkanması ve yüz temasından kaçınılması konjonktivit riskini azaltmada yardımcı olabilir. Aynı zamanda evdeki eşyaların ve kişisel eşyaların paylaşılması da önlem alınması gereken bir konudur. Havuz ve deniz gibi ortamlarda su temasından kaçınılması, güneş gözlüğü takılması ve tozlu ortamlardan uzak durulması da konjonktivit enfeksiyonunu önlemede yardımcı olabilir. Aşıların düzenli olarak yapılması ve bağışıklık sisteminin güçlü tutulması da konjonktivit riskini azaltabilir.

7. Konjonktivit ve COVID-19 İlişkisi

COVID-19'un orijinal olarak solunum yolu semptomlarına neden olduğu bilinmekle birlikte, gözlerin de enfeksiyon yolları olduğu iddia edilmektedir. Bununla birlikte, konjonktivitin COVID-19 ile ilişkisi hala net değildir. Bazı çalışmalar konjonktivit ve COVID-19 arasında bağlantı olduğunu öne sürmüş olsa da, bu konuda kesin kanıtlar henüz bulunmamaktadır. Bununla birlikte, COVID-19 bulaş riskini azaltmak için gözlerinizi ovuşturmaktan kaçınmak, gözlük veya güneş gözlüğü kullanmak ve hijyen kurallarına uygun bir şekilde el yıkamak önemli olabilir. Bu konuda daha fazla araştırma ve kanıt gerekmektedir.

8. Konjonktivit Komplikasyonları

Konjonktivit tedavi edilmediğinde veya yanlış tedavi edildiğinde çeşitli komplikasyonlar ortaya çıkabilir. En yaygın komplikasyonlar arasında kronik konjonktivit, korneal ülserler, görsel bozukluklar ve tekrarlayan konjonktivit atakları yer almaktadır. Kronik konjonktivit, konjonktivanın sürekli olarak iltihaplanması durumunu ifade eder ve uzun vadede göz tahrişine ve rahatsızlığa neden olabilir. Korneal ülserler ise göz yüzeyindeki yaraları ifade eder ve konjonktivit nedeniyle gözde meydana gelen kuruluk veya tahriş sonucu oluşabilir. Bu komplikasyonlar göz sağlığını ciddi şekilde etkileyebileceği için konjonktivit belirtileri fark edildiğinde mutlaka bir göz doktoruna başvurulmalıdır.

9. Konjonktivit Hakkında Yanlış Bilinenler

Konjonktivit hakkında birçok yanlış bilgi bulunmaktadır. Örneğin, konjonktivit sadece çocuklarda görülür düşüncesi yanlıştır. Konjonktivit her yaşta görülebilir ve yetişkinlerde de sıkça karşılaşılan bir göz enfeksiyonudur. Ayrıca, başka bir yanılgı da konjonktivitin sadece soğuk algınlığı ile ilişkili olduğudur. Oysa konjonktivitin birçok farklı sebebi olabilir ve sadece soğuk algınlığı ile değil, bakteriler, virüsler, mantarlar, alerjiler veya kimyasal maddelere maruz kalma gibi birçok farklı etkenle tetiklenebilir. Bu yüzden konjonktivit hakkında doğru bilgilere sahip olmak ve önlemleri buna göre almak önemlidir.

10. Konjonktivit Araştırmaları ve Yenilikler

Konjonktivit üzerine yapılan araştırmalar, bu hastalığın tedavisinde ve önlenmesinde yeni yöntemlerin keşfedilmesine yardımcı olmaktadır. Son yıllarda göz damlaları, merhemler ve antibiyotikler gibi tedavi yöntemlerinde yaşanan gelişmeler, konjonktivit hastalarının daha etkili bir şekilde tedavi edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca, kontakt lens kullanımıyla ilişkili konjonktivit vakaları üzerine yapılan araştırmalar da artmış ve daha iyi lens tasarımları ve kullanımı için yeni öneriler ortaya konulmuştur. Göz sağlığı alanındaki teknolojik gelişmeler, konjonktivit vakalarının tanı ve tedavisinde yeni fırsatlar sunmaktadır. Genetik faktörlerin konjonktivit riski üzerindeki etkisi ve bu alanda yapılan yeni genetik araştırmalar da konjonktivit alanındaki yenilikler arasındadır.

11. Sonuçlar ve Öneriler

Konjonktivitlerin tanı ve tedavisinde hastalığın tipine göre uygun yöntemlerin belirlenmesi son derece önemlidir. Özellikle bakteriyel konjonktivit vakalarında antibiyotik tedavisinin düzenli bir şekilde ve tam olarak uygulanması tedavi sürecinin başarısını artırır. Ayrıca konjonktivitli hastaların göz hijyenine dikkat etmeleri ve temas ettikleri yüzeylerle temas sonrası ellerini yıkamaları konjonktivit vakalarının yayılmasını önlemede önemli bir adımdır. COVID-19 pandemisi sırasında göz yüzeyinin virüs bulaşma riski konusundaki araştırmaların dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. Konjonktivitin yayılmasını ve komplikasyonlarını önlemek için toplumda konjonktivit hakkında doğru bilgilendirme çalışmalarının artırılması gerekmektedir.

Bakteriyelse:

1. Gentagut damla 4x2 (7 gün) 
2. Terramycin pomad 1x1 (gece) 
3. Bulanık görme varsa sevk

Allerjikse:

1. Patanol oft. Sol. 6x1
2. Şiddetliyse flarex damla 4x1 (15 gün)